Toen ik geboren werd waren er slechts 2,75 miljard aardbewoners…(1954) Nu zijn er dat al 7,2 miljard. Stel je dat eens voor: 3 x zo veel, het zal wel dat het af en toe een beetje druk en vol lijkt. En als ik 100 wordt (..) zullen er dat meer dan 10 miljard zijn.

Hoe gaan we dat managen…? Immers, de aarde is, op zonne energie na, een gesloten systeem: dat wil zeggen, alle grondstoffen zijn al aanwezig, , als molecuul, of geconcentreerd als erts of boom, maar groeien niet meer in totale hoeveelheid, Met andere woorden , de voorraad is een vast gegeven, ofwel de capaciteit van het systeem, staat vast . We kunnen hoog of laag springen, maar dat verandert niet. Als het al verandert dan eerder in negatieve zin: ieder gebruik leidt tot degradatie van geconcentreerde grondstoffen, en dus lagere bruikbaarheid, dat is een fysische wetmatigheid. Alleen hergroeibare bronnen herstellen zich nog enigszins, maar het totaal (in bruikbaarheid) wordt zelf langzaam minder.

Op die aardbol wonen dus miljarden mensen, en die gebruiken (degraderen) die bronnen. Maar hoeveel ze per persoon gebruiken, is dus geen vast gegeven, dat is in feite de flexibiliteit in het systeem, de variabele. Hoewel wij krampachtig proberen te verduurzamen onder het motto ‘gelijke of zelfs groeiende welvaart’, (en welvaart is vooral materieel) is dat dus tegen beter weten in. Wij dienen ons gebruik , dat variabel is, aan te passen aan de capaciteit van het gesloten aards systeem, dat een vaste gemaximaliseerde hoeveelheid in de tijd heeft . Bovendien, het is duidelijk dat met meer mensen de spoeling dunner wordt.

Wat je zou kunnen stellen is dat het maximale welvaartsniveau in feite omgekeerd evenredig is met met het aantal bewoners. Met andere woorden: bronnen gedeeld door aantal mensen, met de teller aan een maximum gebonden. Stel u voor een klein onbewoond eiland, met 1 boom daarop: Die kunt u kappen, dan hebt u hout, maar weet ook zeker dat het weer 30 a 40 jaar duurt eer er weer een nieuwe boom cq voorraad hout is. En als u met zijn tweeën aanspoelt, is het de helft ieder. Dat geldt ook voor het eiland aarde, en voor alle andere bronnen.

Ook op kleine schaal in Nederland is dat snel duidelijk: Als er kinderen komen , dan heeft het gezin minder (geld) te besteden. Dat wordt enigszins gemaskeerd door allerlei belasting voordelen, waardoor dat ‘nadeel’ deels afgewenteld wordt op de maatschappij, (die zogenaamd zit te wachten op meer kinderen…. ) . Die maatschappij wringt zich vervolgens in allerlei bochten om de werkeloosheid omlaag te brengen. (terwijl ze tegelijk ook robotisering aanmoedigen). Allemaal om te “consumeren” . Met andere woorden: aan de mensen kant wordt voortdurend gesleuteld, met een dunnere spoeling als gevolg. Aan de bronnenkant wordt geen grens gesteld, behalve dat er nu gepoogd wordt wat te recyclen. (‘circulaire economie’). Er zijn wel mensen die dit verband inzien. Zo is er in Nederland een stichting voor 10 miljoen Nederlanders : de club van 10 miljoen . Een van hun motto’s : gaat heen en vermenigvuldig u niet.. .)[1] Maar hun invloed en achterban is erg klein.

Dat is globaal natuurlijk ook zo. Wat betreft bevolkingsgroei geeft het recente boek ‘Countdown’ van Weisman [2] een goed wereldwijd overzicht. Voor de bronnen kant zijn er eveneens vele gegevens beschikbaar. [x] zie recensie ergens] . En dan zie je dus bijvoorbeeld dat afgelopen 12 jaar het bosareaal met 1,5 miljoen km2 afnam ( 35 x NL) .[3] Maar ook niet organisch stoffen: hier gekozen voor het onderzoek van Mudd [4], Dat laat zien dat de verzadiging van de ertsen gestaag omlaag gaat, met andere woorden er komt steeds minder uit een mijn per afgegraven hoeveelheid materiaal, en dus stijgt ook de energie nodig voor 1 kg zuiver materiaal, en wel exponentieel. En dat heeft weer tot gevolg dat een ander bron ook versneld afneemt, en wel fossiele brandstoffen (met nog ene bijkomend nadeel van CO2 emissies en klimaatverandering) . Dus moeten we als alternatief veel meer hernieuwbare energie zullen winnen, ofwel windturbines en zonnepanelen. Die op hun beurt weer meer materialen vergen… het is een ketting reactie, een gebed zonder end. Aan de noemer kant zie je dat het aantal mensen nog steeds snel toeneemt (zie de real time population klok op de website http://www.worldometers.info/world-population/ ) .

De noemer en de teller gaan dus allebei de verkeerde kant op ! ( een aardige impressie van toenemend brongebruik door menselijke consumptie is te zien via de tellers op www.worldometers.org) ( en beiden gaan nog versnellen, zie eerder blog f20) [5]

Overigens hangt dat alles dus ook samen met land beschikbaarheid en gebruik. de ruimte per persoon , het per capita beschikbare land, neemt af: die was toen ik geboren werd 5,2 hectare pp, en die is nu nog maar 1,9 hectare. En dat is nog inclusief woestijnen en bergmassieven (excl oceanen). En we kunnen streven naar groei en toenemende welvaart, maar het wordt minder, hoe je het ook went of keert, vroeger of later.

De enige bron die wat toevoegt, en dus een ontsnappingsroute vormt, is zonnestraling, van buiten het aards systeem. Die komt in een ruimte tijd-flux ( straling per m2 per uur) , dat is vrij rechtlijnige fysica. Maar die is ook weer niet oneindig: Om die namelijk om te zetten in bruikbare energie of geconcentreerde materialen is weer land per tijdseenheid tijd nodig , ( voor productie van voedsel, energie , voor materialen, direct of indirect) en die ruimte-tijd is zelf dus een beperkt ( en per capita afnemend) goed op aarde. In feite zou je dus kunnen zeggen dat quotiënt tussen totaal beschikbare hoeveelheid land, en totaal aantal mensen de indicator is voor potentiële maximale welvaart, die mogelijk is, zonder in te teren op de bronnen beschikbaarheid.

Dat die welvaart dwz bronnen beschikbaarheid afneemt, oftewel steeds minder geconcentreerd en verspreid in het systeem voorkomen, wordt ook geïllustreerd doordat de afzonderlijke moleculen weer los verspreid in het systeem opduiken: zoals fijnstof in de lucht, verzuring van de zee , of ook CO2 in de atmosfeer. Via de eco-footprint methode bijvoorbeeld wordt met dat CO2 gerekend. Dwz land nodig voor CO2 compensatie. En dan krijg je via de eco footprint methode ook een landgebruiks relatie : de ‘global hectare per persoon’ in die berekening was in 2013 nog maar 1.7 gha [6] ( en dat gaat dan alleen over CO2, een gevolg effect, niet over compensatie voor deconcentratie van grondstoffen- zie daarvoor MAXergy methode)[7]

De natuur zelf, zonder de mens erin, kent een rendement van ergens tussen de 1 en 2 % van de inkomende zonne energie die omgezet wordt in ecosystemen. Als we even optimistisch zijn en 2 pct aanhouden als maximaal (langdurig ) haalbaar in een gebalanceerd ecosysteem, dan zou dat budget dus maximaal het landoppervlak maal 2 % omzetting van zonne-straling zijn ( in biomassavorm) . Als we van die opbrengst zouden leven (vastleggen) , kan er enige (materiële) welvaartsgroei optreden. Er is een referentie wat dat betreft: In het Japan van tijdens de EDO periode weten ze hoeveel dat is . Japan had zich zo tussen 1600 en 1860 vrijwillig geïsoleerd van de rest van de wereld , en was dus als eiland geheel op zichzelf aangewezen, en vooral op zonne energie bij gebrek aan andere bronnen. Er is uitgerekend [8] dat de economische/welvaartsgroei ongeveer 0,3 % per jaar was. Vooral door nagenoeg 100% optimale benutting van land (voedsel en grondstoffen), en maximale recycling . Dat lijkt niet veel, maar over langere tijd kan dat oplopen. De ‘dubbelwaardetijd’ is dan ca 240 jaar. (met de 72 regel uit rente-economie) Of andersom natuurlijk: de bevolking kan met 0,3 % groeien bij gelijkblijvende (grondstof-)welvaart. ( dat zou betekenen dat de stap van 2,75 miljard mensen (in mijn geboorte jaar) naar 10 miljard in 2050 in feite ca 480 jaar zou moeten duren dus tot rond het jaar 2430. (bij gelijkblijvende welvaart, die van de jaren 1950…).

Maar zonnecellen leveren toch meer op? Ja en nee. Ogenschijnlijk wel, de paneel output op basis van instraling is nu (meer dan) ca 14 % maar dan is de degradatie van het grondstof systeem niet meegerekend ( de dalende erts verzadigingsgrafiek) of anders gezegd: herstel van de grondstof voorraad , en de energie die daarvoor nodig is (in ruimte-tijd voor het winnen van energie van de externe bron, de zon, voor herstel grondstoffen en embodied energie. Zie blog en paper Circulaire energie [9]) ), Die dient afgetrokken te worden van de opbrengst, en het het systeem rendement daalt dan zeer fors .

Uiteindelijk is het dus ‘Planet’ (Resources) gedeeld door ‘People’, dat onze ‘houdbaarheid’ bepaald. De P van profit is hier volkomen irrelevant. Dat is slechts een rekeneenheid die alleen met people rekening houdt maar niet met planet. Om echte profit, in het systeem , uit te drukken, zou die dus gebaseerd moeten zijn op die R/P (resources/people) verhouding, gerekend in ruimte tijd. Hoe die verbeterd of verslechterd per jaar.

Aangezien we dat quotient van R/P volledig negeren., gaan we dus een moeilijke tijd tegemoet.

[1] NGO for a 10 million dutch population: ( now 17,2)

http://www.overpopulationawareness.org/en/

[2] countdown, Alan Weisman

[3] bosareaal: http://science.sciencemag.org/content/342/6160/850

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378112715003400

[4] Mudd, G., 2007, The sustainability of mining in Australia: Key production trends and their

environmental implications for the future. Research Report, October

(http://civil.eng.monash.edu.au/about/staff/muddpersonal/rr5/ ).

[5] Van factor 20 naar factor 400 efficienter…? http://ronaldrovers.nl/?p=234

[6] 1.7 global hectares 2013: http://www.footprintnetwork.org/content/documents/ecological_footprint_nations/biocapacity_per_capita.html

[7] for a more detailed approach of space and time: www maxergy.org

[8]Sustainability in EDO (1603-1867) , Eisuke Ishikawa ,http://www.japanfs.org/en/edo/index.html

[9] short article on Circular energy: http://www.ronaldrovers.com/?p=458 ; the paper Circular energy, can be found at: https://www.researchgate.net/publication/318318419_Closing_Cycles_Circular_Energy_the_missing_link