Teveel stikstof, teveel pfas, teveel mest, teveel fijnstof, teveel stikstof, CO2 uitstoot blijft groeien , evenals methaan emissies, de landbouwgrond uitgeput, Biodiversiteit daalt dramatisch , instortende gasvelden, hittegolven van 40 graden, gebrek aan koelcapaciteit centrales in warme zomer, de zeespiegel stijgt en het land zinkt.
Dat is Nederland. We veroorzaken ook nog eens immense problemen in het buitenland. Als de amazone bossen branden omdat boeren soja willen verbouwen, is dat omdat wij soja nodig hebben voor onze vleesproductie. We vergeten ook maar even dat een deel van de CO2 uitstoot in bijv. China aan ons toe gerekend moet worden, wij laten onze producten daar maken., Net zoals we de sloop schepen op een strand in India of Bangladesh varen, en hen daar met de rotzooi opzadelen. En waar komt trouwens alle staal vandaan? Niet uit Nederland en zelfs niet Europa. We hebben het niet.
Het land raakt uitgeput, en we gaan door al is het niet eens voor onszelf: Schiphol is grotendeels een overstapplaats. En die vlees productie wordt weer grotendeels geëxporteerd, als het alleen om Nederland ging, was er (bijna) niets aan de hand.
En we staan erbij en kijken ernaar, vanuit de files. Ziende blind zijn heet dat geloof ik. Het hele natuurlijke systeem staat op omvallen, en niemand die het ziet of wil zien?
Zelfs onze drinkwater voorziening is in gevaar, na twee droge zomers. En dat zal nog verergeren door verzilting langs de kusten. We zitten nu met stikstof in onze maag: de problemen worden zo groot dat bouwprojecten stil gelegd worden. De landbouw gronden zijn zo dood als een pier, en vergen al maar meer kunstmest. We raken ons afval niet kwijt, China wil het niet meer, zelfs zelf verbranden lukt al haast niet meer. Plastic deeltjes zitten overal, zelfs al in bier, de drank die eeuwenlang de redding was als het drinkwater niet betrouwbaar was.
Toezicht schiet tekort zo lees ik overal, om iedereen aan wetten te houden, of het nu gaat om chemisch afval of drugs, het controleren van motor vermogen vissersschepen, het bijmengen van afval in stookolie van zee schepen, of toezicht op talloze andere ondergrondse activiteiten.
En dan CO2, dat vereist dat we zeer snel en drastisch omlaag moeten, willen we nog enige kans hebben catastrofale klimaatverandering tegen te gaan. Binnen 30 jaar moet dat op 0 zitten. En 30 jaar is een politieke keuze. Als we het resterend CO2 budget globaal eerlijk delen, zijn wij er al in 2027 doorheen. Het moet naar Nul ! Beseffen mensen of politici wel wat dat betekent? Niks , nada fossiel meer, geen gas olie kolen of bruinkool. Of veen, of wat dan ook. Ook geen biomassa verstoken, dat is onmiddellijke CO2 bijdrage. ( terugverdien effect is er pas over 40 jaar of zo. Ver voorbij de Parijs doelstellingen. Nul is nul!
Wanneer dringt het door dat het allemaal samenhangt, en het resultaat is van hetzelfde: we willen te veel, we consumeren te veel, we exporteren teveel, we wonen onszelf uit zoals dat heet: Nederland is uitgewoond . We hebben de boel versakkerd, ver boven onze stand geleefd, de ziel aan de duivel verkocht. De samenleving zoals we die hier voeren kraakt aan alle kanten, en is niet langer houdbaar. De harde grenzen zien we overal opdoemen, En in plaats van even afstand te nemen en te bedenken dat we het anders moeten organiseren, zoeken we uitwegen voor ieder afzonderlijk probleem: juristen die proberen onder de stikstof verdragen uit te komen, een overheid die in hoger beroep gaat als het om het klimaat gaat, we gaan wat zgn. circulair recyclen en denken dan dat het opgelost zal zijn. We redden in Groningen een aluminium fabriek, metaal met een 10 x zo hoge CO2 uitstoot als staal , een metaal dat zo min mogelijk gebruikt moet worden. En dat om 300 arbeidsplaatsen te redden, terwijl we er duizenden tekort komen op meer essentiële plaatsen.
We lossen wat lokale problemen op, maar dichten niet de open einden van de complexe ketens , niet de schade die we in het buitenland berokkenen , denk aan de Soja, denk aan palmolie, denk aan instortende bassins met chemicaliën voor metaalproduktie, denk aan teervelden, aan brandende bossen in Siberië, leeggeviste oceanen, sterk slinkende zoet waterreservoirs voor irrigatie van sinaasappels en ander voedsel, verwoestijning door overbegrazing voor schapenwol. Om er maar een paar te noemen.
Het is gewoon teveel, tegelijk, en dan nog klagen dat we hier mensen te kort komen….En waarom? Omdat die allemaal ingezet worden om te proberen de export en handel nog verder op te voeren. Waardoor de sociale basisvoorzieningen uitgehold worden: onderwijs, zorg, handhaving, allemaal omdat , terwijl de systemen om ons heen kraken, we de druk daarop door te consumeren en exporteren alleen maar willen laten groeien. Wat dan weer, door een monopoly te spelen met rentes , de pensioenen onderuit laat gaan. Naast de natuurlijke systemen kraken daardoor ook de sociale structuren aan alle kanten, opgeofferd aan het adagium van consumeren en exporteren . Gebaseerd overigens op een monetair/financieel systeem dat compleet losgeslagen is van werkelijke waarde, van fundamentele fysische wetten, die van een aardbol met gelimiteerd en beperkt vermogen.
We willen alle woningen voor 80000 euro energieneutraal inpakken, geld zat, maar beseffen niet dat de CO2 impact van de materialen daarvoor alleen al de klimaat-budgetten van Parijs overschrijdt. We overschreeuwen onszelf in optimistische oplossingen, in meer techniek: om door techniek veroorzaakte problemen op te lossen. Door alles smart te willen regelen, niet beseffend dat alle datacenters in Nederland al meer (nieuw) energiegebruik toevoegen dan alle off shore windparken kunnen leveren. Daar is niet tegen op te werken, de energiebehoefte van datacentra groeit harder dan wij windturbines kunnen bouwen.
En ondertussen wordt de fundering onder dat alles weggeslagen: de natuur, de grond, ons drinkwater, onze voedselvoorziening, onze biomassa voorraden, en op termijn ook ons land als de zeespiegel blijft stijgen. Alle systemen waarvan wij afhankelijk zijn, slaan een voor een op tilt. Niet alleen CO2 dus, maar alle bronnen waarvan we van afhankelijk zijn. Eerst in het buitenland, de amazone, de permafrost, de verwoestijning, de ijssmelt, maar is was nog ver weg, Maar nu ook hier te lande. Dat zijn geen toevallige, kortstondige, afzonderlijke of voorbijgaande problemen, dat is een groot structureel en integraal probleem.
We lopen er met ogen open in. Wat nodig is, is herbezinning op onze samenleving, en ons losmaken van het keurslijf waarin de internationale financiële handel ons in heeft gedwongen. Bovendien, als we meer willen, dan we mensen hebben, dan willen we toch teveel, of niet soms?
Het kan niet allemaal: CO2 neutraal bouwen, lukt niet met staal en aluminium en beton, ook al doen we nog zo ons best om die zichzelf te laten innoveren. Bouwen zal uitsluitend nog moeten gebeuren met materialen die CO2 vastleggen, niet met materialen die CO2 emissies veroorzaken, hoe weinig ook.
Landbouw vergt 6 x zoveel energie input als er aan voedsel-energie uitkomt. Dat kan niet langer met pesticiden, met kunstmest, met antibiotica, of zelfs met ‘verticale landbouw’. Als de wereld verschroeit en een woestijn is, dan groeien straks de planten in onze gebouwen, en staan wij buiten in de hitte te bedelen voor wat voedsel.
Het kan niet dat wij zgn. efficiënte wasdrogers produceren, en daarvoor dan windturbines bouwen om de energie te leveren, voor iets dat ook direct door wind op een waslijn worden gedaan. Wat trouwens door de meeste VVE’s verboden is. Hoe blasé zijn wij eigenlijk ?
Het is bijna niet aan te zien hoe keer op keer de politiek, de markt, belangengroepen focussen op 1 issue, en schreeuwen om een oplossing, dat wil zeggen: regel het, zodat we door kunnen gaan met wat we deden. Maakt niet uit hoe. Vliegen is niet vol te houden, toch gaan we voor een extra vliegveld, want we gaan dat vliegen wel elektrisch oplossen. Toch?
Hoe lang gaan wij dit nog aanzien? En dan bedoel ik niet dat iedereen individueel nu maar naar oplossingen moet gaan zoeken, maar dat we gezamenlijk de boel fatsoenlijk regelen, dat we de samenleving opnieuw inrichten op een manier die volhoudbaar is, de niet denkt dat alles te koop is, en dat natuur en fysica maar lastige bijzaken zijn. De wereld draait op fysisch-biologische principes en wetten. Niet op (financiële) economische wetten. Niets meer en niet minder. De enige oplossing is matiging, in alles.
.
.
PS. dit verhaal aan diverse kranten en webplatforms als opinie artikel aangeboden , maar geen van allen heeft het geplaatst. Voor wat het waard is.
