De aarde is een fysisch deelsysteem van het universum, en de fysische processen daarbinnen zijn redelijk bekend en goed te beschrijven. Onder andere dat geconcentreerde voorraden grondstoffen beperkt zijn en dat binnen zo’n eindig systeem, geen oneindige groei ( organisatie van moleculen) mogelijk is. Dat is aan limieten gebonden, evenals de toestand van dat systeem aan bepaalde voorwaarden moet voldoen, anders verandert dat systeem zijn balans. (zoals oa. via klimaat verandering).
Maar op dat systeem loopt sinds een tijdje de mens rond, die dat of negeert, of zegt dat te begrijpen maar in wekelijkheid slechts zichzelf ziet, en andere dingen doet als voor het systeem (en dus voor de eigen soort en dus indirect voor zichzelf) van belang is. Hij handelt voornamelijk in individueel belang. En steeds meer. En vooral naar eigen bedachte wetten, en niet naar fysische wetten, zoals ik in vorige bijdrage beschreef. Maar hoe zit dat nu, is daar wat aan te doen? Of is dat op zichzelf ook een fysische wetmatigheid? Dat de soort mens zo handelt? Hoe zit dat? Ik ging daar in mijn recente boek al op in [1] en kreeg onlangs weer wat aanvullende kennis aangereikt. Speelt evolutie hier een nog grotere rol als al gedacht?
Wat we in de praktijk zien, kort samengevat, is de mens die al zijn activiteiten individualiseert maar ook tegelijk materialiseert, dat zijn de twee grote te onderscheiden trends momenteel. De obesitas mens, in alles. Wat betreft materialisatie: Alles wordt uit de kast gehaald om arbeid overbodig te maken: via mechanisatie, automatisering robotisering, digitalisering, en dat ten behoeve van materiële zaken: spullen en nog eens spullen. Die vooral individueel genot dienen. Individualisme overal, nog eens versterkt door de zelf ontwikkelde informatietechnologie tbv sociale media. Iedereen eist zijn plek op, en zijn spullen: iedereen wil alles zelf bezitten.
We zien het ook met de energietransitie: dat gaat niet over zekerheid voor generaties, maar over korte terugverdientijden voor het individu, van zonnepanelen bijv., van investeren in materiële zaken. Ook de overheid doet mee: Alles wordt richting individuele verantwoordelijkheid geduwd. De zorg voorop (opheffen bejaardenhuizen, mantelzorg, etc, ) en onder het mom van eerlijker, wordt nu zelfs het nieuw pensioenstelsel een individuele verantwoordelijkheid ( en een speculatieve). Niks collectief delen of lasten dragen. En dat individu, materialiseert vervolgens alles om zich heen, en in versneld tempo: steeds de nieuwste telefoon, nieuwe trendy meubels, Niet met de fiets maar vliegvakantie, en zelfs die fiets wordt elektrisch. Alles leidt tot meer materiaal en energie inzet voor tijdelijke individuele geneugten Daar is nog veel meer over te zeggen (bullshit produkten…, en zie het boek Post Fossiel Leven….) , maar de trend is duidelijk. Dat is evolutie, in ieder geval van de mens zelf in dit tijdsgewricht. Maar is er meer aan de hand?
Ik kwam een beschrijving van datzelfde gedrag tegen In het boek van Hoffman, The case against reality , how evolution hid the truth from our eyes. Waarin hij dat analyseert en verklaard, maar dan vanuit evolutieleer zelf.
Het is geen gemakkelijk boek, ik moest regelmatig een pagina twee keer lezen, maar eenvoudig vertaald gaat het om de ‘werkelijkheid’ en de illusie: mensen streven naar vergroten opties, naar profijt, en denken de werkelijkheid te zien, maar ze zien die niet echt, zien die werkelijkheid door een ‘lens’. Dat gaat dan over kwantum posities en holografie, maar vrij vertaald: ze kopen spullen, maar zien niet de feitelijke fysische voorraden waaruit die spullen ontstaan. Voorraden die opraken. Ze zien slecht de directe voordelen die het hun als individu oplevert. Het is dus niet rationeel, maar gericht op het vergroten van hun opties, of ook wel vergroten van hun ‘fitness’, als in “survival of the fittest”, maar dan dus ook in de dagelijkse praktijk, niet alleen fysiologische, maar ook via hun verzamelwoede. Als het de kansen maar vergroot. Het brein met een soort user interface tussen de mens en de werkelijkheid, die filtert voor vergrote kansen. Hij beschrijft ook prachtige studies hoe subtiel alles zich tussen man en vrouw voltrekt, zonder dat beiden dat bewust beseffen. (veel meer als je beseft…)
Het Darwinistisch model lijkt (is) dus veel breder van toepassing dan alleen de fysiologische en biologische ontwikkeling van soorten. Iets wat ook Hertog en Hawkins al beschreven, maar dan voor de oerknal: Er waren destijds meerdere fysische modellen mogelijk voor ons universum, ieder met dus geheel andere fysische wetten, maar ons huidig model was het fitste, en heeft in ieder geval in dit universum de overhand gekregen, een evolutionair resultaat. Zo beschrijft Hertog dat in meer wetenschappelijke taal dan ook uitgebreid in zijn boek, of luister naar zijn bijdrage in zomeravondgasten 2023 .
Het evolutionair principe gaat dus niet over de ‘waarheid’ of de werkelijkheid (truth), maar om de fitheid: maakt iets ons (of iets) fitter, (‘geschikter voor de toekomst’, of ‘in betere conditie’) en dat is belangrijker dan opereren binnen de (al dan niet ervaren) werkelijkheid en eerlijk verdelen en zo . In mijn woorden samengevat. *
Het is wel direct afgeleid van Darwin, en evolutie is du een sleutelbegrip in de ontwikkeling en organisatie van materie, In ieder geval op deze planeet.
Een en ander komt ook weer aardig overeen met een minder bekend fysisch principe: Max Power, leidend tot Max Mass. Dat principe ontdekte ik nadat mijn eerste boek was verschenen, en verklaarde een aantal zaken, maar vroeg me ook al gelijk af of evolutie hier toch een rol speelde. Het principe staat in deze blog uitgebreider beschreven [2] , maar het komt er in het kort op neer dat alles binnen een begrensd systeem naar maximaal vermogen streeft en en niet naar evenwicht of efficiëntie: Een boom is uitbundig met bladeren en vruchten cq zaden, probeert een zo groot mogelijk deel zelf te verkrijgen van de licht-ruimte. En gaat daar mee door zolang er nog een deel ongebruikte potentie in het systeem zit (exergie). [2] Het wordt wel gezien als een kandidaat voor een 4e principe in de thermodynamica..
Ook dat komt dus aardig overeen met het gedrag dat we in de maatschappij zien, mensen willen steeds groter deel toe-eigenen, Max Power, en dat leidt dan tot Max Mass (centrale analyse in mijn boek) , met het doel om daarmee ‘fitter’ te worden: een grotere kans op overleven van de eigen bloedlijn: goede voorzieningen, veel energie en spullen, en gerelateerd uiteraard aan genoeg geld ( via zelf verzonnen model) en dan goed opgeleid, blijft langer gezonder, en kan meer nakomelingen produceren. De evolutionaire fitness drive , gecombineerd met de fysische max power drive, levert dus het de overall drive tot Max Fitness op.
Dus niet alleen evol in lengte ( ontwikkeling soort in de tijd) maar ook in breedte ( beslag op ruimte – energie en massa – tijdens ‘verblijf’)
(Een definitie voor de combinatie zou kunnen zijn (maar vergt nog wat fijneslijperij): Zolang als er een ongebruikt deel aan energie en massa in een systeem aanwezig is streeft dat systeem en ieder onderdeel ervan ernaar de massa fysisch en biologisch te concentreren en te organiseren in steeds complexere vormen, in een zich steeds hernieuwende kringloop).
De soort en de mens is dan dus slechts onderdeel in dat proces. En die soort en die mens zelf is dus niet geïnteresseerd in de fysische consequenties, maar net zoals ieder ander onderdeel in zijn eigen individuele voortlevingskansen als drijfveer voor die steeds complexere massa organisatie. Als dat echt zo is, en ingebakken in de menselijke aard ( of in ‘alles’), is het ook wat veel gevraagd aan die mensen om zich, in het licht van klimaatverandering en schaarste, te matigen, dat wil zeggen hun kansen te verminderen, minder ‘fit’ te worden…. , en dus beloofd dat niet veel goed voor de crises waar we voor staan. We zijn gewoon op weg naar een volgende complexere fase.
.
* al zijn er andere culturen ( geweest) waar ‘delen’ (en matigen) wel de rode draad vormde, zoals beschreven in dit blog https://ronaldrovers.nl/zeven-ballen-en-een-piek/ , maar dat was dan misschien de uitzondering de mutatie die het niet haalde?
.
[1] Boek Post fossiel Leven: https://www.ribuilt.eu/winkel/
[2] Max Power https://ronaldrovers.nl/gebroken-kringlopen-update-en-annex/
