Onlangs schreef ik over de bitcoin, en andere crypto-munten als de ‘kleren van de keizer’ . Ze vertegenwoordigen ‘NIKS’ . Hebben geen andere waarde dan ‘ erin geloven” . Dus dat wordt problematisch, als blijkt dat er geen hemel is, geen maagden aan het eind van de regenboog. Maar het is het symptoom van onze maatschappij: Die zit vooral vol met lucht en met een boterberg op ieders hoofd. Tijd dat we weer echte waarde introduceren, een fysische eenheid. En zo stuitte ik op de Jouliette: een ruilmiddel/waarde eenheid te grootte van 100 Wh, zijnde 0,1 kWh. En die hanteren ze in de Ceuvel, in Amsterdam. Recent was er een ruime toelichting daarover in pakhuis de Zwijger. Die Jouliette is gedefinieerd omdat ze in de Ceuvel, een experimenteer ruimte in Amsterdam met woonboten, labs en cafés, alle vraag en aanbod (via zonnepanelen) van elektriciteit gekoppeld hebben. Een prachtig project, en ook Alliander werkt er aan mee, in de persoon van Jos Blom, enthousiast en zeer deskundig in deze. Kijkt u zijn presentatie na op de website van de Zwijger:[1]
Je kan zelfs real time meekijken met die energie ruilhandel, zie de website van de Ceuvel. [2] Dan zie je stroompjes lopen, en van groen in rood veranderen, van leverend in vragend. Als je een tijdje mee kijkt kan je zelfs zien wanneer de zon doorbreekt in Amsterdam. En iedere unit is aan te klikken om het specifieke vraag en aanbod te zien. Prachtig.
Kijk , en het mooie is, dit werkt met blockchain., Dat maakt het mogelijk dit allemaal zo te organiseren. En dit is een toepassing van Blockchain die geen geweldige energie hoeveelheden vergt om te ‘minen’, zoals voor bitcoins. Want ze minen niet, ze ruilen alleen. Dat is te zeggen, ze minen dus feitelijk wel: het is de energie van de zonnepanelen die wordt ‘gemined’ …! En dat vertegenwoordigt dus echte waarde! En niet negatieve waarde zoals bitcoin, die alleen maar waarde vernietigd om en een paar elektronen in een ‘wallet’ te stoppen waarvan iedereen denkt dat die wat waard zijn. Onzin dus, de bitcoin vernietigd meer dan je lief is….
Neem dan de Jouliette: iedere Jouliette die gemined wordt vertegenwoordigd waarde. Te weten 100Wh . Heeft energie dan waarde? Jazeker, zonder energie verandert er niets in deze wereld, alles draait om energie ( en massa, maar daarover straks meer) Energie dus.
En een tijdje staren naar dat realtime energie-schema werkt zelfs zeer rustgevend , fascinerend. Maar dan komen als vanzelf de gedachten over hoe dat verder zal gaan, en mede geïnspireerd door de discussie in de Zwijger , dan maar eens wat gefilosofeerd.
Kijk, het is natuurlijk een productie eenheid, en ruilmiddel, maar je kan aan het ruil-systeem niks onttrekken natuurlijk, je kan geen Jouliette’s inzetten om een pilsje te kopen, tenminste zolang je niet meer produceert dan je zelf verbruikt. Als je dat wel doet, dan heb je tijdelijk in de zomer wat energiewinst wellicht , maar dat kom je in de winter tekort, als je wat teveel pilsjes hebt besteld.
Daar is wel een oplossing voor, zoals ze dat op het Schotse Eiland Eigg doen: Die hebben ook een uitwisseling-systeem, maar zijn niet aan ene groot netwerk gekoppeld. Dus die produceren in de zomer teveel energie ( dat ze niet kwijt kunnen dus onderdelen afschakelen) , en in de winter kunnen tekorten ontstaan: daarvoor heeft ieder huis een stoplicht: als het oranje wordt dan wordt iedereen geacht energieverbruik uit te stellen dat niet direct nodig is, zoals de wasmachine. Als het rood is schakelt iedereen over op minimaal verbruik, zijnde uitsluitend verwarming en een lampje. Zo blijven ze in de winter binnen de real time ‘gemijnde’ hoeveelheid energie. [3] Als je dat nou ook doortrekt naar de Ceuvel, maar dan met eenrichtingsverkeer: dus wel terugleveren aan het net, maar niet afnemen, en iedere aansluiting met een stoplicht uitrust, dan hou je in de zomer dus genoeg over voor die pilsjes op het terras… Dus de Eigg-Ceuvel combi lijkt me ideaal om ook eens te testen….
Overigens, dat pilsje zou dus ook echte waarde moeten vertegenwoordigen en niet een #fakeprijs in Euro’s . Dus hoeveel energie of CO2 zit in dat biertje, hoeveel Jouliette’s moet dat kosten…. ?
De embodied energie van bier is bekend, dat is : 4,1 Mj/kilo [4] Ofwel 4100000 Ws/kilo, ofwel 1138 Wh/kilo. Daar gaan 5 pilsjes uit, is 227 Wh per pilsje ofwel de prijs is 2,27 Jouliette.
Voor ieder pilsje dat je zomers drinkt, en ruilt met je eigen geproduceerde energie, kom je dus 0,22 kWh tekort in de winter om je huis te verwarmen.
( Overigens, je kan het beste een pilsje of biertje drinken van een kroeg die zelf brouwt: dat scheelt de helft in CO2 uitstoot. Zie de Guardian [5] Wat dat betreft is de huidige trend in bier dus een stap in de goede richting)
De energie-inhoud van 1pilsje is overigens ~100 kcal , dus het levert ook weer ca 116 Wh op aan arbeidsvermogen in de drinkende persoon. Dat is ook wel weer interessant: Als je wat langer naar die kaart staart, zie je dat de grootse energieverbruiker met afstand het café is. Mensen die daar zitten zijn bovendien hun eigen energie aan het verspillen in de orde van 1 jouliette per uur ( 100 Wh/h , van 150 Watt lichaams metabolisme – er moet dus 1 pilsje per uur in om dat te compenseren…) Het systeem verliest zo aan potentiële waarde. Er wordt energie vernietigd, zogezegd. Kijk die energie in mensen moet er per dag toch in, en door arbeid te verrichten zouden die mensen dus weer Jouliettes kunnen genereren, persoonlijk minen zal ik maar zeggen.
Arbeid is ook energie, dus hangen we de arbeid ook aan de blockchain: iedere arbeids-actie is het minen van Jouliettes . Die Jouliette is 100 Wh. De mens kan op een fietsmachine langere tijd 75 watt trappen, zeg 10 uur, dus 750 Wh, ofwel 7,5 Jouliette. Daar kan je zelfs een kantoor mee runnen ( zie het ontwerp van lowtechmagazine [6]), en dus ook wellicht dat café op de Ceuvel?
Dat is dus ook Blockchain in de echte wereld. Maar omdat weer in het systeem te integreren? Via ingebouwde blockchain chips in mensen met een ‘Jouliette-wallet’ ?
Bovendien moeten die mensen in het café dus ook nog warm gehouden worden omdat ze verder niet bewegen…. Vandaar die hoge energierekening. Bier drinken en café samen vormen in feite de interne de Ceuvel-energie-vernietigingsmachine… Maar goed, die energie komt nu van de zon, en die was anders toch wellicht ongebruikt weer naar het heelal gekaatst, dan maar beter via de omweg van cafe en bier… En niets doen is nog altijd beter als bij een multinational de groei van de economie over de kop jagen. Maar met fietsmachines in het café was het netto rendement toch groter geweest…
Ik moet ophouden voordat ik zelf de draad kwijt raak…
Er is nog wel een puntje van orde natuurlijk, voordat we onszelf rijk rekenen: er zijn natuurlijk investeringen in dat net en in opwekking , en dan bedoel ik niet geld maar in energie en materiaal. Ook daarvan moet een evaluatie komen, een EROI , energy return on energy investment , maar dan van energie en materiaal samen , input en output samen, anders vernietigd het systeem wellicht ook (echte fysische) waarde. Want het is misschien energie geoptimaliseerd, maar niet materiaal geoptimaliseerd. En materiaal is energie, en energie is materiaal etc.
Ander puntje: ’n Jouliette maakt nog geen onderscheidt tussen 100 Wh van Zonne panelen of van een fossiele bron. 0,1 kWh is 0,1 kWh, waar ie ook vandaan komt. Als iemand in de Ceuvel een diesel generator aanzet, kan ie aardig verdienen, zeker als anderen tekort komen in de winter vanwege teveel pilsjes in de zomer. Dan stijgt de waarde van de Jouliette tot astronomische hoogten, net zoals de bitcoin. Maar in de Ceuvel heb je er dan in ieder geval wat pilsjes voor gehad…
[1] De Zwijger video https://dezwijger.nl/programma/digitale-energie
[2] de Ceuvel Map: https://jouliette.net/map.html
[3] Energy managment in Eigg, Scotland: http://ronaldrovers.nl/?s=eigg
[4] Milieuanalyse van dranken in Nederland Blonk milieuadvies April 2011
http://www.blonkconsultants.nl/wp-content/uploads/2016/06/Milieuanalyse_Dranken.pdf
[5] Guardian: https://www.theguardian.com/environment/green-living-blog/2010/jun/04/carbon-footprint-beer
[6] http://www.lowtechmagazine.be/2017/05/flatgebouw-op-menskracht.html
