In projecten met studenten botst het regelmatig tussen economische en milieu cq klimaat doelstellingen, en dus ook tussen de docenten voor real estate en bouwfysica . Zeg maar de projectontwikkelaar en de energierekenaar. En wat natuurlijk via de studenten ‘uitgevochten’ wordt: zwart wit gesteld: willen jullie veel geld verdienen worden of de aarde leefbaar houden?
Maar goed, de project ontwikkeling wil natuurlijk een rendement halen op hun investering in gebouwen. Kan ook niet anders, met ons huidige gebrekkige geld systeem. Terwijl de energierekenaar natuurlijk wil dat de klimaat impact zo laag mogelijk is, en liefst ook positief. Let op: klimaat neutraal is hier inclusief embodied energie! Met andere woorden: het gebouw moet over een jaar gerekend operationeel energie neutraal zijn, maar de geïnvesteerde Embodied energie (van fossiele energie) moet bovendien voor bepaalde datum terugverdiend zijn (in hernieuwbare energie). Voor nieuwe gebouwen houd ik 2030 aan. [1] As we het over nog langere tijd uitsmeren, houden we onszelf voor de gek en maken we onze problemen alleen nog maar groter. Feitelijk zou nieuwbouw al per direct qua embodied energie al geen impact meer mogen hebben, we zijn als Nederland al door ons aandeel van het 1,5 graad budget heen. Eerder kan, maar is voor de praktijk een wel erg grote stap. 2030 dus maar.
Maar waar ik naar toe wil, is dat dat interessante discussies en inzichten icm real estate cq project ontwikkeling oplevert: Die gaan namelijk uit van een minimaal aantal te realiseren m2 om investering rendabel te maken. Terwijl klimaatneutraal er toe leidt dat je maar een maximaal aantal m2 kan realiseren om investering (van fossiel EE) op tijd terug te verdienen (binnen diezelfde bouwplaats). Voelt u hem? In feite zijn de benadering fysisch en economisch precies hetzelfde, alleen met een ander resultaat!
Aan de economische kant heb je investering (lening) , de operationele kosten en het rendement, en aan de fysische kant de energetische investering (lening), de operationele energie en het rendement , energetisch gezien. Beide met een terugverdien moment. Als volgt:
Zoals gezegd, dat levert natuurlijk interessante discussies op, maar laat vooral zien dat de economische benadering geheel niet is gekoppeld met een klimaat cq milieu benadering, Ze gaan beiden een andere kant op, economisch is meer m2 interessant, energetisch is minder m2 relevant, of in ieder geval een maximum om binnen het project gebied klimaatneutraal te kunnen zijn.
Met andere woorden: geld als meeteenheid is gewoon niet geschikt om op een volhoudbare manier met onze grondstoffen cq Aarde om te gaan.
Het is in de loop der eeuwen alleen maar verder verwijderd geraakt van de fysische werkelijkheid.
Maar door ze zo direct te vergelijken biedt wel aanknopingspunten voor discussies tussen partijen, want in principe is de vergelijking helder en voor iedereen begrijpelijk. Wellicht helpt het ook als we in de discussies over investering zowel vanuit economie als vanuit energie dus met dit soort dezelfde begrippen werken… En dan kijken hoe we aan allebei kunnen voldoen (al zou het nog veel meer helpen als het geld systeem op een feitelijk fysische grondslag zou worden gevestigd. (ipv op glittergoud zoals eerder, of op ‘niets’ zoals momenteel).
Overigens als we er in slagen om klimaatneutrale gebouwen per direct te maken, bij oplevering, zoals dus eigenlijk al zou moeten omdat het CO2 budget op is, dan is dat maximum minder relevant en kan de projectontwikkeling ook weer uit de voeten. Dan kan er wellicht een jaarlijkse profit in zowel euro’s als energie ontstaan…
Vergelijk dat bijvoorbeeld met Stikstof, dat moet al neutraal, of positief zijn. Dat zou met CO2/klimaat ook moeten. Dus: aan de slag met klimaatneutrale gebouwen, bij oplevering! ( dus nul fossiel gerelateerd embodied energie – of desnoods 0-CO2)
Wat dan nog niet is meegenomen, zowel links in de energie vergelijking, als rechts in de eurovergelijking, is zijn de effecten buiten de systeemgrens van een gebouw, zoals , maar niet alleen, de deconcentratie van grondstoffen, ofwel de uitputting voorbij de grenzen van hersteltijden. (ook door opwekking van hernieuwbare energie) Die zowel energetisch niet wordt meegenomen, als vrijwel zelden een financiële prijs heeft. Zoals bijvoorbeeld het gas en de olie in de grond gratis is, evenals de vis in de zee. Uitsluitend het pompen en het ‘vissen’ wordt gewaardeerd en gerekend, soms de concessie, maar niet de ‘grondstof’.
Dat houdt in feite in dat er een maximaal quotum voor grondstoffen moet komen, in de zin dat niet meer gewonnen mag worden dan jaarlijks kan aangroeien cq herstellen in dezelfde concentraties.
Maar daarbinnen kan het wel, per direct klimaat neutraal. Over effecten buiten de ‘gebouwgrens, volgende keer meer.
[1] klimaatneutraal blog: http://ronaldrovers.nl/co2-rekenen-klimaatneutraal-jaar-x/
