de woningbouw opgave : 12.500 per jaar…?

(afb/bericht: Trouw)

Wij moeten mbt CO2 een enorme reductie doorvoeren. Nieuwbouw verhoogt die CO2 uitstoot, door de embodied energy van materialen, en nog meer als ze niet 0-energie (operationeel) zijn natuurlijk. Dat moet Diederik Samsom als voorzitter van de bouwtafel voor de klimaatwet wel in de gaten houden, natuurlijk.

Dus is het goed nog eens kritisch naar die bouwopgave te kijken. Moeten we echt wel zoveel bouwen? Ten eerste, kunnen we niet woningen vrij maken in bestaande gebouwen. En ten tweede, hoeveel is die vraag nu eigenlijk? De Bouwagenda spreekt van 1 miljoen nieuwe woningen in 2030. Die agenda verwijst naar het EIB als bron, het economisch instituut voor de bouw, , overigens een instituut van de bouw zelf. Het EIB spreekt van “Trendmatige demografische groei”, te weten 1 miljoen extra huishoudens tot 2040 . Dat is dus niet 2030…. . dus waar die 1 miljoen voor 2030 vandaan komt… Verder lezend vinden we: De scenario’s wijzen op een uitbreidingsbehoefte van 750.000 tot 1,4 miljoen woningen over een periode van dertig jaar. Daar komt dan vervanging bij: tussen 450.000 en 750.000 . Even afgezien van het feit of dat nodig is of moet, daarover straks meer, komt dat neer op in het hoogste scenario 2,15 miljoen in 30 jaar, en het laagste scenario 1,2 miljoen in dertig jaar. Dat zijn er 700.000 of 400.000 in 10 jaar . Dat is dus bij lange na niet hetzelfde als 1 miljoen in 10 jaar….

Maar goed, het is de bouwsector zelf en die wil bouwen natuurlijk. Maar de bouw sector aan het werk houden is geen overheidsopgave, De overheid dient te zorgen dat er adequaat huisvesting is rekening houdend met ander effecten zoals verlaging van de CO2 emissies. En dan is een strategie om de bouwvraag te beperken meer logisch, dus sowieso het laagste scenario nastreven, en nog eens kijken wat daar aan te corrigeren valt.

Ik kan die scenario’s niet helemaal narekenen natuurlijk, daarom maar eens zelf een klein scenario ontwikkeld. Want al dat gereken in aantal woningen zegt niets natuurlijk, Die kunnen groot of klein zijn. het gaat om m2’s.

Dus maar eens het CBS geraadpleegd., En waar de bouwagenda spreekt van 1 miljoen woningen tot 2030, en het EIB tot 2040, is de voorspelde groei door het CBS 17,1 miljoen naar 18,1 miljoen inwoners in 2040 . Inwoners…. , dat zijn nog geen woningen. [3]

Om woningen, via m2’s te bepalen, maar eens rekenen dan wat 1 miljoen inwoners aan m2’s nodig hebben.

De afgelopen twintig jaar is de bevolking met 1,5 miljoen inwoners gegroeid, en daarvan was 86 procent van die toename betrof personen met een migratie achtergrond. Dat geeft een iets andere opgave, vandaar. Dus met dezelfde verwachting: van die 1 miljoen toename is 140.000 NL en 860.000 niet-NL .

Stel de norm voor huisvesting van een gezin met 2,2 kinderen is 100 m2 ( ongeveer een gemiddelde eengezinswoning) . Als we dat opdelen komen we grofweg tot 36 m2 per volwassene en 12 m2 per kind.

Laten we aannemen dat de NL toename komt van jonge ouders die kinderen willen, en dus : 50 % volwassen en 50% kinderen. Van Niet NL zullen echter meer volwassenen arriveren, studeren, expats en emigranten, stel : 60% volwassenen en 40% kinderen.

Dan leert een kleine rekensom dat tot 2040 nodig zijn:

In NL: 70.000 x 35 m2 en 70.000 x 12 m2 = 3,3 miljoen m2.

Voor niet NL: 18 miljoen m2 en 4,1 miljoen m2 , zeg 22miljoen m2 .

Als we dat terug rekenen naar woningen van 100 m2: zijn dat samen dus 250.000 woningen in 20 jaar. Ipv 1 miljoen in 20 jaar (EIB) , of zoals in de Bouwopgave 1 miljoen in 10 jaar… Het geheel komt neer op 12.500 per jaar…

Zelfs als ik minder kinderrijk reken, en die 1 miljoen extra inwoners deel door 2,2 mensen per gezin en woning, kom ik uit op 450.000 woningen en 22.000 per jaar.

En zelfs als die 1 miljoen mensen allemaal zelfstandig wonen , zijn dat 1 miljoen woningen in 20 jaar, en dus slechts 50.000 eenheden per jaar. Maar via m2’s gerekend is dat hetzelfde als 25000 woningen per jaar. Immers zelfstandigen hoeven geen eengezinswoningen van 100 m2, hier hebben we het over een ruim appartementje van 50 m2 pp, dus in vergelijking is die bouwopgave gelijk aan 25.000 woningen per jaar. Want waarom zou de overheid faciliteren dat iedereen mega groot gaat wonen, in een tijd dat CO2 extreem gereduceerd moet worden. En iedere woning verhoogt de milieudruk, zo simpel is dat.

Waar komen die mega cijfers dan vandaan? Mensen willen groter wonen, wellicht. Maar dat hoeven we als samenleving natuurlijk niet te faciliteren, als we tegelijk voor de mega opgave staan op CO2 reductie te sturen. Kleiner wonen zal de opgave worden, ook voor bestaande inwoners. Ook Duits onderzoek noemt dat al als onvermijdelijk. [4]

De nieuwbouw opgave is dus veel minder groot als gedacht en moet verder ook zoveel mogelijk worden beperkt , om additioneel CO2 emissies ( via materialen en niet 0-energie ontwerpen) te beperken, alsmede de hoeveelheid en investeringen in benodigde hernieuwbare energie produktie te reduceren.

Zo zou de overheid ervoor kunnen zorgen dat bijvoorbeeld ouderen sneller verhuizen naar een kleiner appartement, of een zorgcentrum bijvoorbeeld. Waar hebben we dat eerder gehoord, hadden we die niet al? Mijn moeder woonde tot haar 95 ste , waarvan de laatste tien jaar alleen, in een eengezinswoning, ze gebruikte slechts minder dan de helft van de woning die wel in zijn geheel op 22 graden gestookt werd.

Daarnaast: woningen afbreken en vervangen is fysisch gezien een doodzonde, alleen als die onbewoonbaar is verklaard zou dat mogen. Een woning renoveren is energetisch veel zinvoller. Probleem is natuurlijk dat die woning niet aan ‘de vraag’ van de markt voldoet. Maar dan zou je dus een veel stringenter beleid moeten voeren op verhuizen naar de juiste woning, maar niet vervangen omdat die zgn niet meer aan deze tijd voldoet. Deze tijd vraagt juist om extreme CO2 reductie, en dus bouwopgave beperken.

We hoeven dus ook niet allemaal onder zeeniveau in de randstad te gaan wonen. Dan zal daar inderdaad gebouwd moeten worden. Terwijl aan de randen van het land verplicht gesloopt wordt. Dat schiet niet op, en herverdeling dient gestimuleerd te worden .

Nog afgezien dat je niet aan al die woonbehoefte per definitie moeten willen voldoen. Je moet juist afvragen hoe kunnen we voorkomen dat er behoefte ontstaat want dat is allemaal energie, materiaal en CO2 belasting. Dus ook instroom beperken, en dan bedoel ik niet emigranten weren, maar bijvoorbeeld niet weer een Europees instituut uit Londen binnenhalen. Het hele beleid zal gericht moeten worden op kleiner wonen , zeker wanneer gezinnen opsplitsen, die hoeven geen 2 eengezinswoningen te bezetten. Maar los daarvan de opgave is veel kleiner dan de bouwwereld roept. Of kan iemand mij uitleggen waarom er 100.000 per jaar nodig zijn ipv maximaal 25000 ?

(wel in m2 graag…!)

[1] http://www.debouwagenda.com/default.aspx

#Bouwagenda : 1 miljoen woningen tot 2030 = 100.000 per jaar

[2] Investeren in Nederland , 2015 Scenariostudie 2010 2040,EIB ( onderzoek mede gefinancierd door BZK)

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2015/07/02/scenariostudie-investeren-in-nederland

#EIB : 1 miljoen huishoudens tot 2040 : 50.000 per jaar

[3] Bevolkingprognose CBS Dec 2017 data:

https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83783NED/table?ts=1521378248522

rapport: https://www.cbs.nl/-/media/_pdf/2017/51/bevolkingsprognose-2017-2060-18-4-miljoen-inwoners-in-2060.pdf

#CBS : 1 miljoen mensen extra tot 2040.

1 miljoen mensen , 2,2 per woning= ca 25000 woningen per jaar

[4] Climate-neutral lifestyle: Consumers lead the way , Umwelt Bundesambt.