Werd van de week weer eens geconfronteerd met het CO2 rekenen. En trapte er bijna weer in, want ja, als je CO2 opslaat in gebouwen, dan moet je daar wat mee, toch?
Het ging over het (absolute) CO2 budget, dat nog maximaal uitgestoten mag worden om een kans te houden onder de 1,5 graad te blijven, en dat eind volgend jaar op is. [1] Het uitgangspunt moet natuurlijk zijn binnen het budget te blijven. Dat wordt lastig natuurlijk, want vrijwel iedereen is bezig met ‘reducties’ maar dat is relatief en schiet ook al niet op, zo traag als we daar naar streven. In dit geval ging het om biobased bouwen, en dat is niet alleen weinig CO2, nee je slaat het nog eens op ook! Is de redenering. Goed voor dat budget. Maar ja, dan wil je daar wel aan verdienen, toch? Hoe? Dat willen ze met certificaten verhandelen, zo begreep ik uit een presentatie afgelopen week. Maar dat is nodeloos ingewikkeld, en levert sowieso al koehandel op. [2]
Het resultaat moet namelijk niet zijn: handel, maar gewoon, minder of geen uitstoot. Je zou dus eerder belast moeten worden voor CO2 uitstoot, en dus minder als je minder uitstoot. Maar niet daaraan gaan verdienen! Een gangbare redenering is namelijk dat je minder uitstoot tov iets dat mogelijk veel te veel uitstoot…. ( daar is reductie weer…). En dat zou je als certificaat kunnen verkopen. Ja, maar, we slaan het op, het is negatieve uitstoot… Nee, dus ook niet verdienen aan opslag. Dat er Koolstof vastligt in biobased gebouwen, is prima natuurlijk, maar in principe niet meer dan normaal, dat je fatsoenlijk omgaat met energie en grondstoffen en bijdraagt aan het handhaven van een leefbare wereld. Technisch gezien: goed gedaan Jochie!
Maar dat is geen verdienmodel…. dat is de wereld op zijn kop. Op de eerste plaats: Je hebt nog steeds grondstoffen nodig en dus oa. bomen gekapt voor die zogenaamde opslag. En die hebben tijd nodig om te groeien, en dat is dus wel degelijk een belasting van het systeem in de vorm van een tijd gerelateerde claim op land en zon-gebruik.[3] Die dan niet ergens anders voor gebruikt kan worden. En in ieder geval niet op voorhand al ‘geld’ opstrijken. En waarvoor? Om Certificaten uit te geven.
Maar op de tweede plaats: Die certificaten worden, zo is het verhaal, niet verkocht aan zeg maar Shell, want dat zou raar zijn denkt men, maar wie dan wel, wie is zonder zonden? Microsoft zou ze (bijvoorbeeld) wel kunnen kopen, zo begreep ik. Die willen namelijk verduurzamen, maar kunnen zogenaamd nog niet alle producten CO2 emissieloos maken. Dus kopen ze die negatieve bouw certificaten dadelijk op. Met andere woorden, of Microsoft nou goede bedoelingen heeft of niet, wat er in feite aan de hand is, is dat Microsoft dan de bouw gebruikt als excuuslap voor zijn eigen emissies. Terwijl Microsoft dus eigenlijk helemaal geen producten meer zou mogen maken die CO2 uitstoten, net zoals de bouw. Ja, maar dan moet Microsoft ook alles biobased maken. Nou en? En ja, dat vergt nogal wat, maar dat is niet anders natuurlijk als voor de bouw? Wat maakt Microsoft anders? En wat is belangrijker, bouwen of software of computermuizen? Bovendien, waarmee produceert Microsoft? Precies, met de producten van Shell.
Hoezo zijn wij dan ‘vergevingsgezind’ naar Microsoft? Ocharm, zij hebben een probleem dus laat ze nog maar wat certificaten kopen? Zij mogen nog even doorgaan, en wij bewegen hemel en aarde om woningen zonder CO2 te kunnen/mogen bouwen? Dat ze hun eigen probleem oplossen…! Toch?
Trouwens: als die certificaten aan (bijvoorbeeld) Microsoft verkocht worden, dan kan Microsoft die CO2 effecten claimen, maar de bouw dus niet meer! Die heeft ze namelijk voor veel geld verkocht, en je kan dat gebouw dus niet meer CO2 neutraal of negatief noemen, die tellen niet meer, want er is elders legaal CO2 mee uitgestoten.
Daarnaast, die CO2 emissies blijven zo dus bestaan, zijn in de handel. Maar we hebben eigenlijk helemaal geen emissies meer te vergeven, certificaten houden dus CO2 emissies in stand. Ja maar, de prijs wordt hoger, en dan gaan ze effect hebben… Dan lenen en drukken we dus geld bij! Geld is geen milieu graadmeter, geld, en de regulering daaromheen, is namelijk bedacht om meer te consumeren. Geld is in feite geen rijkdom, maar schuld. Schuld in geld aan de ene kant, waarmee schuld aan grondstof en energie voorraden, drinkwater voorraden en vruchtbare grond wordt gecreëerd aan de andere kant.[4] Maar dat is natuurlijk veel te vervelend, te negatief, pessimistisch, doemdenken, kom kom mijnheer Rovers, beetje optimistischer. Nee, helaas, het is is niet pessimisme of optimisme, maar realisme. (het is ook niet links of rechts, of conservatief of progressief, het zijn natuurkundige wetmatigheden)
Er moet gewoon een absoluut budget komen, en dat niet via het financiële systeem laten lopen*. Door het in het financiële systeem te brengen sluit je aan bij een systeem dat nu juist de problemen heeft veroorzaakt, door ongelimiteerd energie en materiaalgebruik te stimuleren, en te waarderen (en dat doelbewust ‘vergeten’ is de bronnen te waarderen**), en ongeacht of dat ooit zonder CO2 kan, er zijn gewoonweg niet genoeg energie en (geconcentreerde) materialen om in die ratrace te blijven hangen. Als je er al iets mee moet, met CO2, is dat iets dat los van het geld systeem gereguleerd moet worden.
Maar goed, dan nog, CO2 is slechts een gevolg, en ook nog slechts een van de vele gevolgen van onze levenswijze. We moeten sturen op grondstoffen en energie, op handhaven van voorraden ipv uitputten.
Een bevriende relatie, kwam met een oude wijsheid: Een goede raad? “Goede raad is voorraad…“
En juist die zijn we er op topsnelheid aan het doorjagen. Alles raakt op: vruchtbare grond, drinkwater, biodiversiteit, grondstoffen, visvoorraden, bossen, gezonde atmosfeer. ( behalve geld, dat groeit…)
Waarom raken die voorraden op? Omdat de ‘jaarlijkse oogst’, het jaarlijkse budget zonder kringlopen te verstoren, allang niet niet meer genoeg is, terwijl dat eigenlijk het deel is waarvan we zouden moeten leven. [5] De jaarlijkse opbrengst. En niet de voorraden in het systeem, dankzij welke we nu juist die natuur ( inclusief onszelf) en dit klimaat hebben op dit eiland in het heelal.
Je zou het het hele feest zo kunnen samenvatten:
Wat is het probleem? CO2? En hoe komt dat? Verbranden van fossiele energie. En waarom doen we dat? Energie en materialen inzetten. Waarvoor? Voor het maken van oneindig veel spulletjes. En hoe komen we daaraan? Met Geld. En hoe komen we daaraan? Dat lenen we door het gewoon bij te drukken. En wat doen we daar mee? Meer Producten maken. En waarmee? Fossiele brandstoffen en grondstoffen inzetten. En wat is het gevolg? Uitputting van grondstoffen, opraken zoet water, uitputten vruchtbare grond, verlies van biodiversiteit, kappen van bossen, stikstof uitstoot, leegvissen oceanen, en oh ja Klimaatverandering. Door CO2, weet u nog?
Maar goed, daar zijn certificaten voor, toch?
*Ik ben sowieso niet voor CO2 rekenen, dat is een end of pipe approach. Maar direct in energie en grondstoffen rekenen. We moeten namelijk niet allen omlaag met CO2 emissies, maar ook met energie en grondstoffengebruik. Zie daarvoor eerdere bijdragen. [x]
** en dat doen we dus nog steeds niet: we gaan een prijs hangen aan, en geld verdienen aan, een van de gevolgen, een neveneffect. Maar energie en grondstofgebruik zelf blijven nog vooral buiten schot. Energie omdat we alles proberen te vervangen door hernieuwbare energie met grote geldleningen (cq imaginaire schulden) (zie ook vorige aflevering), en wat betreft grondstoffen: nu gaan zelfs gratis de oceanen geplunderd worden. Vissen was al gratis, en nu ook dus grondstoffen [6].
[1] CO2 budget : http://ronaldrovers.nl/een-co2-budget-limiet-voor-woningbouw/
[2] fraude CO2 certificaten https://www.ftm.nl/artikelen/carbon-credits-ongereguleerde-compensatiemarkt-werkt-niet
[3] CO2 opslag: http://ronaldrovers.nl/co2-opslag-in-hout-12/
[4] geld schuld : http://ronaldrovers.nl/de-groei-mythe-een-pyramide-spel/
[5] fossiel http://ronaldrovers.nl/fossils-versus-renewables-embodied-land/
