De opgave in Egypte is eigenlijk heel simpel: Niet kijken naar reducties van fossiel, maar hoe te leven van de zon, en haar afgeleiden, wind en water kracht. En waar mogelijk de zaak wat effectiever maken met een beetje zwaartekracht en aardwarmte. Dat is het dan wel, qua energie voorlopig.
Zo ziet post-fossiel eruit. Wat dus eigenlijk ook pre-fossiel is. Tot en met de 18 e eeuw was dat ook het geval , min of meer, leven van zon (ook energie in vorm van voedsel voor mens en dier) , wind en waterkracht. Op een paar landen na, die in de marges wat fossiel gebruikten, zoals lokaal wat kolen ( Engeland) of gas (china) , of turf stookten, ( vandaar de ‘gouden eeuw voor Holland) .
Maar dat doen we niet meer, kunnen we ons niet meer permitteren.
En dus zou alle onderzoek en beschouwingen en evaluaties over de toekomst uit moeten gaan van een non-fossiele situatie, ofwel een zonne-budget situatie. Alle ander optimalisaties zijn onzinnig, tenminste als we klimaatverandering en circulariteit ( in de echte zin van het woord, gesloten kringlopen, met herstel voorraad) serieus nemen.
Nu zijn de meesten alleen maar bezig van alles te bedenken om met procentueel minder CO2 emissies te kunnen werken, om die producten vervolgens wel te gaan produceren met vooral fossiele brandstoffen. Een nieuwe energie voorziening, met windturbines, zonnepanelen, of zelfs met waterstof als tussenstation, kan er alleen maar komen als die met fossiele energie geproduceerd worden, met bovendien immense materiaalinzet. Als we morgen ophouden met fossiel, dan zijn al die ontwikkelingen waardeloos. Betekenisloos. Leuk bedacht maar werken niet.
Om nog maar te zwijgen van alles wat er omgebouwd moet worden om al die nieuwe technologie te kunnen gebruiken, elektrische of waterstof auto’s, plus laad palen en kabels, warmtenetten en of warmtepompen, Inductiefornuizen, voor alle woningen. Plus de airco’s die er aan komen…. Geproduceerd met fossiele energie, die weer zorgt dat er meer airco’s nodig gaan zijn.
En dan te bedenken dat de helft van de wereld al onze luxe niet eens heeft, en nog 0,8 miljard mensen geeneens toegang hebben tot elektriciteit: daar moet het hele systeem nog van de grond af opgebouwd worden. Bovendien zijn die vaak ook nog eens de eerste slachtoffers, van de boter op ons hoofd , in het rijke deel.
We gaan al over die anderhalve graad heen, en we blijven optimistisch over wat kan, , maar niemand durft onder ogen te zien dat de 2 en 2,5 graad ook al uit beeld raken, er is geen enkele steile reductie van broeikas gassen te zien. In tegendeel, zo nemen methaan emissies , deels nog onverklaarbaar, snel toe, met een 50 keer groter broeikaseffect als CO2.
En dan nog. We hebben het vooral over emissie reductie. En dan nog vooral relatief. We hebben het niet over absoluut 0. Bovendien, de focus op CO2 is een focus op 1 gevolg, een neveneffect, maar geen oorzaak! Er zijn nog vele andere gevolgen, ook geen oorzaken: klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, dode landbouwgronden, opdrogende rivieren, drinkwatertekorten, en vel andere effecten. Maar nog steeds: dat zijn allemaal gevolgen.
Oorzaak is onze onmetelijke materiële bezitsdrift, ver voorbij overlevings behoeften. Die zich vertalen in energie en materiaal behoefte: Energie in de vorm van fossiel, met dus methaan lekken, olievlekken, aardbevingen, ontgrondingen, teervelden, en met dat fossiel: materiaal onttrekkingen, met dus enerzijds ongerept-bos kap, voor landbouwgrond of produktiebos, met irrigatiewater tekorten, biodiversiteitsverlies en ontheemding van bosvolken als gevolg, plus overexploitatie van die landbouwgronden, met pesticiden en kunstmest, met uitputting en dode grond as gevolg,
En dan , met dus ook weer dat fossiel, ook nog mega mineraal en metaalwinning, met verdunning en verdwijning voorraden als gevolg, en met weer de nodige neven effecten van neveneffecten.
En dat allemaal met als oorzaak onze consumptiedrift. Niet dus het anonieme ‘ CO2’ is het probleem, maar wij. Wijzelf.
Afgelopen week was er Dutch Design Week, met vele prachtige initiatieven. Maar ik kwam er toch enigzins teleurgesteld van terug. Bijeenkomsten als deze vestigen namelijk de indruk dat er voor alles een oplossing is, en die is er niet. We kunnen dit niveau van consumeren en luxe niet handhaven, ook niet circulair of duurzaam.
Probleem met DDW, en vele vergelijkbare initiatieven, is dat het vrijwel zonder uitzondering over producten gaat. En ieder product vergt materiaal en energie. En dus impact, zelfs als het van recycling komt, of met hernieuwbare energie wordt gemaakt. Want dat vergt ook weer materiaal en energie ( fossiel of meer hernieuwbare energie) , het is een gebed zonder end, op deze manier. Zeker als je bedenkt dat niet alleen wij maar dan de hele wereld recht heeft op die luxe. 8 miljard mensen inmiddels.
Waar het feitelijk om gaat, gezien de problemen die op ons afkomen, is om onze basisvoorzieningen zeker te stellen: Water, voedsel en onderdak als belangrijkste. En dat zal al moeilijk genoeg zijn, met toenemende klimaatverandering, grondstoffen schaarste en strijd, maar helemaal als je bedenkt dat alles dus zonder fossiele brandstof moet. (ook de bouw en produktie van die zonnepanelen en windturbines!)
Vanaf vandaag. De 1,5 graad halen we al niet meer, zoals de rapporten voor klimaatconferentie laten zien. Beeld u dus in dat alles wat u als mogelijke oplossing ziet, toegankelijk moet zijn voor 8 miljard mensen inmiddels, en dat daar geen fossiele brandstoffen voor gebruikt mogen worden. Nul. Ook niet in de productie…
Morgen stoppen met alle bestaand fossiel gebruik, en dus CO2 uitstoot, zal niet lukken. Maar voor iedere nieuwe activiteit zal de 0-fossiel optie moeten gelden, anders bouwen we bovendien de afhankelijkheid van fossiel nog verder in.
Ofwel, iemand die zichzelf serieus neemt als het gaat om een CO2 loze toekomst, rekent nu al vanuit een fossiel-loze situatie. Vanuit de zon en haar afgeleiden. (zie ook het logo van COP27…) En gaat daarna pas kijken hoe er te komen, maar slaat dus alle wensdenken over . Dat laat het werkelijke consumptie niveau zien, dat maximaal mogelijk zou kunnen zijn. Het is tijd voor het Post Fossiele tijdperk. Dan focussen we dus ook niet op CO2. CO2 focus is onszelf voor de gek houden. Ook in Egypte, op COP 27…
.
.
