Vissen vissen we zomaar uit de zee. De vis wordt niets gevraagd. En wordt er ook niet voor betaald. We hebben die vis ook nog niet eens gezaaid.
In een viskraam staan ze dus geld te verdienen met iets wat ze gratis en voor niets uit de zee hebben gehaald, uit een voorraad die eigenlijk van iedereen is of in ieder geval niet van hen. Ze hebben er niet voor betaald. We zouden die vissen dus eigenlijk moeten betalen voor geleverde diensten. Toen ik er de dame in de viskraam mee confronteerde, vroeg ze of ik gek was, we gaan toch geen geld in zee gooien? Maar eigenlijk is dat wel wat we zouden moeten doen!
Die vis zit aan het eind van de keten, vanuit de menselijke interesse gezien. Het is echter de bron waar het in dit geval omgaat, en die door het systeem is voortgebracht, het natuur-milieu-ecosysteem, of hoe je het ook noemt. En feitelijk moeten we daar dan ook aan betalen, net als voor die andere stappen in de keten.
Ok, die viskraamdame kan inbrengen dat ze hebben moeten vissen, zeg maar met het schepnet door het water moeten gaan, en de vis naar het kot moesten brengen en frituren, dat is ook arbeidsenergie investering, Maar voor het belangrijkste, de bron, de vis zelf, hebben ze niets hoeven doen.
Maar over hoeveel vissen hebben we het eigenlijk?
Cijfers over vis zijn zeer grove schattingen (harde bronnen welkom). Ze plaatsen het aantal vissen in de oceaan bij 3 tot 3.500.000.000.000. Dat zijn er dan ca. 450 per persoon (anno 2023). Niet echt geweldig veel.[1] . Al is er nog wat discussie mogelijk over wat als ‘vis’ telt. Gedeeld op het oceaan oppervlak zijn er ca. 100 vissen per hectare zee, gemiddeld over alle soorten, ( en dus aan 4,5 ha per persoon). Overigens is dat niet het deel wat je kan ‘oogsten’, kan afromen van de kringloop. Het zal duidelijk zijn dat als je dat zou doen, de soorten gelijk uitgestorven zijn. Je kan er een paar per jaar vangen en opeten, zodat de populatie wel in stand blijft en zich voortplant.
Hoeveel vis vangen cq eten we dan? Cijfers die ik kon vinden laten zien dat er in 2015 zon 91 miljoen ton wild werd gevangen, en ca 106 miljoen ton uit kweek kwam. Dat is ca 20 kg pp wereldwijd , al zal het niet helemaal gelijk verdeeld zijn.
In aantal vissen ( 2019) zou het tussen 0.79 and 2,3 trillion vissen zijn (ie 790,000,000,000 to 2,300,000,000,000), die jaarlijks wereldwijd gevangen worden, ( cijfers van 2007-2016)[2]. zo’n 287 pp, groot en klein. Dat is heel veel, als je dat vergelijkt met de schattingen vaan aantal vissen dat rondzwemt…: ca 20% tot de helft ieder jaar…. Vissen moeten zich dus razendsnel voortplanten om ons bij te houden… Van de andere kant, als die cijfers kloppen kan het niet lang duren voor de meeste populaties instorten. *
Niet alleen vissen we de zee gratis leeg, zo zijn natuurlijk ook al eerder ook de meeste beesten op land verdwenen, door gratis over bejaging. Dus van arren moede zijn we ze maar zelf gaan kweken. Iets wat nu ook al met vis staat te gebeuren: nog even en we hebben alleen nog maar kweekvis. Iets wat trouwens ook al gebeurd met bijen en hommels: die zijn er te weinig dus worden in dozen gekweekt om te zorgen dat de bomen en bloemen toch bevrucht worden: Ik zag in een documentaire ( al weet ik helaas niet meer welke) dat het zou gaan om 1 miljoen dozen per jaar, zo meld 1 van die vele bijenfabrieken, iedere doos goed voor 100000 bijen !!
Het ziet er naar uit dat we op korte termijn alles maar dan ook alles zelf moeten kweken, want vanzelf groeit er niks meer. De biodiversiteit raakt op, en de grond is uitgeput. Overigens bij kweekvis betalen we in feite dus wel voor de vis, de kosten voor zijn hele letterlijke ‘opvoeding’.
Alleen, ook dat ‘zelf kweken/groeien’ kost energie en fabrieken, en nog meer dan voorheen natuurlijk. En voor die grondstoffen betalen we dan ook weer niet…Het zijn allemaal cirkelredeneringen, die elkaar uiteindelijk in de staart bijten.
Dat doet me denken aan die plantenkweker in een aflevering van de Keuringsdienst van Waarde, die leverde mooie planten die vlinders aantrokken, en ze zo ook adverteerde. En hij leverde ze geheel insecten vrij, hij had ze besproeid zodat er geen beestjes of wormpjes of rupsen in zouden zitten, daar hielden de klantmensen niet van. Dus toen de interviewer vroeg waar dan die vlinders vandaan moesten komen, als de rupsen op de plant waren doodgespoten, was het gezicht van die boer goud waard: Als je iemand zijn mond hebt zien openvallen, dan was dat toen. Hij had er nooit bij stil gestaan, stamelde hij.
Afijn, we gaan natuurlijk geen geld in zee gooien voor die vissen. Maar wat dan?. Vissen zijn de laatste in de keten, vanuit ons als voedsel verorberaars gezien, (na supermarkt, transport, groothandel, veiling en vissers) . In die keten betaalt iedereen de volgende, tot we bij de laatste aankomen, die vis, die dus, als wij hem opeten, het geld niet meer kan uitgeven. En dus betekent die vis betalen voor geleverde diensten in dit geval dat we het geld moeten vernietigen als we van die voorraad nemen. Hetzelfde geldt feitelijk ook als we bomen kappen, of bramen plukken. Die zijn niet gratis, daar heeft de wereld om ons heen waar wij van afhankelijk zijn, energie en massa in gestopt onder invloed van zonne-energie. Dus hoezo zouden we daar niet voor betalen?
Dus, als voorbeeld, voor iedere vis, verbranden we zeg een briefje van 5 euro. Dat verdwijnt dan uit de ‘markt’ , zodat het niet een tweede en volgende keren schade kan veroorzaken, of anders gezegd , dat we niet met een briefje van vijf eeuwig schade kunnen blijven berokkenen, ofwel het systeem gratis blijven uitputten. Lees: schuld aan het systeem creëren. Zo verdwijnt er dan geld uit de markt, en voorkomen we dat het zich alleen maar opbouwt en steeds grotere schade blijft aanrichten.
*Nu is overigens iedereen en vooral de VS boos op China, omdat die de zee afstruinen naar vis. China eet inderdaad meer vis pp dan de VS, ( ca 38 kg vs 22 kg pp) Maar als het om wilde vis gaat, dan eet China ca 10 kg pp en de VS 16 kg pp. De rest is inmiddels al kweekvis ! (Nederland ca 20 kg, pp., wild en kweek samen).[3,4,5,6]
[1] https://nl.ripleybelieves.com/how-many-fish-live-in-ocean-1185
https://oceaninfo.com/ocean/conservation/how-many-fish-are-in-the-ocean/
[2] http://www.fishcount.org.uk/published/std/fishcountchapter19.pdf
http://fishcount.org.uk/fish-count-estimates-2/numbers-of-fish-caught-from-the-wild-each-year
[3] https://ourworldindata.org/grapher/fish-and-seafood-consumption-per-capita
[4] https://www.weforum.org/agenda/2022/11/chart-shows-countries-consume-fish-food-security/
[5] https://ourworldindata.org/fish-and-overfishing#global-fish-production
[6] FAO. 2020. The State of World Fisheries and Aquaculture 2020. Sustainability in action. Rome.
https://doi.org/10.4060/ca9229en
