We vergaderen wat af, en hebben , waar het klimaat betreft, net de klimaat tafels achter de rug. Wat dat oplevert moeten we nog zien, binnenkort, maar het zal waarschijnlijk vooral investeren zijn, groeien en verdienen aan klimaatverandering. Intussen komen de problemen hard op ons af.
In alle sectoren, alles moet naar 0-emissies. Zo zaten we laatst bij elkaar met wat oude rugby vrienden: dus ook rugby? kwam als vraag naar voren En ja, ook Rugby …
De ‘Klimaat Tafel Rugby’ was geboren. Het werd een hectisch overleg, al ging dat eerst nog wat ongelovig. Wat komt op de rugby vereniging af, en wat kan die doen aan het beperken van klimaatverandering, en waarschijnlijker, hoe kan en moet die zich aanpassen aan klimaatverandering….? “Rugby is rugby, gespeeld door mannen met ballen, wat kan je daar nou mee mbt klimaat?” stelde iemand. “We rennen wat rond op een grasveld, dat is alles…. “
Het kostte wat moeite om de mannen (!) mee te krijgen. Maar neem zo iets simpels als die ballen…. “Spelen met plastic ballen, dat is toch iets voor mietjes, bovendien, met al dat plastic in de oceaan, is dat niet echt verantwoord.” Dus , en daar konden de maten in meegaan, terug naar biobased ballen, de echte, de leren ballen met veter. Dat voelt ook veel natuurlijker aan trouwens. En eindeloos gerepareerd en gerecycled uiteraard.
De kop was eraf. En het debat vorderde. We waren het erover eens dat tries scoren, het moment waarop de bal over de achterlijn wordt gedrukt, op zich geen klimaat effect zou hebben. Tries scoren veroorzaakt geen CO2 emissies, ergo de slogan was geboren: Make Tries, Not Emissions. onze eigen variant op het Make Love, Not War uit onze jeugd… Na een try wordt de bal gepoogd tussen de palen te schieten, voor wat extra punten, daar was wel een verbeterpuntje natuurlijk: Die palen zijn meestal van staal of erger, van aluminium, ergo enorme grondstof en energieverspilling. Die palen kunnen net zo goed ook biobased zijn. En nog beter, niet van palen van omgezaagde bomen, maar van rechtopstaand groeiende bomen, populieren, of dennen. Die leggen zelfs CO2 vast! Zo kan rugby zelfs een positief effect op de emissies hebben. Uiteraard van takken ontdaan aan de binnenzijde van de palen. Eigenlijk zag niemand daar bezwaar tegen. “Waarom zijn we daar niet eerder opgekomen? “
“Dan kunnen we de jaarlijkse Barbecue ook blijven houden, met het afgezaagde takken van de palen”, riep iemand enthousiast. CO2 neutraal dus. Dat begon ergens op te lijken, ze kregen de smaak te pakken…
Volgende punt op de agenda: het clubhuis. Dat kost een hoop energie, en veroorzaakt emissies, net als andere gebouwen moet dat natuurlijk een 0-energie clubhuis worden. Maar ja hoe gaan we dat aanpakken? De bouwwereld verzint plannen voor 0-energiewoningen, maar die kosten een hoop geld en materialen. Als vereniging kunnen we ons dat niet permitteren, het geld net zo min als de materialen. Goed raad is duur (ook al). Weer een paar biertjes verder waren we eruit: Het clubhuis zou een fitness ruimte worden, met barkrukken als hometrainers. We zouden dan met krachttraining beginnen, en zo de ruimte verwarmen en alvast wat energie opslaan voor het douchen en de bierpomp. Ook weer opgelost. Niet eens zon gek idee, een Belg heeft immers al het human powered office ontworpen….[1] Drie vliegen in een klap!
Een lastig punt leef het reizen naar uitwedstrijden. “Maar dat reizen wordt vanzelf minder, als Nederland gehalveerd wordt!” riep er een. Hoezo, leg uit, riep de halve zaal: “Wel, we gaan die klimaatverandering toch niet tegenhouden, dus dan loopt half Nederland onder. Dat scheelt een hoop gereis naar verre uitwedstrijden!” Aha, de helft van het probleem dus al opgelost….
“Wacht even”, riep iemand die nog helder was, “maar waar blijven al die mensen dan? Als die hier naar toe komen, dan krijgen wij ook twee keer zoveel leden….!” Nou ja, dat zouden we dan wel zien, in ieder geval zou de penningmeester dan blij zijn.
Maar het lastigste punt moest nog komen, niet voor niks als laatste op de agenda: het veld. Het kan toch niet zo zijn dat wij een veld van een halve hectare alleen maar gebruiken om er een paar uurtjes per week op te spelen…? Grond is een schaars goed, en we hebben iedere m2 nodig om bij te dragen aan onze behoeften aan energie, grondstoffen en voedsel….
“Zeker vol zonnepanelen zetten”, riep er een, “dan kunnen we rugby net zo goed opheffen… “
‘Hebben we wel weer inkomsten!‘ , riep de penningmeester, die steeds gelukkiger keek. ..
Tsja, rugby opheffen is natuurlijk niet de bedoeling. Dan kunnen we net zo goed onszelf ook opheffen, alle problemen opgelost. Dus hoe combineren we de boel, en zorgen voor bijdragen van het land en blijven rugbyen…?
Ik nam ze mee in de gedachtegang: Wij willen allemaal dat rugby nog populairder wordt, als sport is er niks mis mee natuurlijk, in tegendeel, het is de mooiste sport die er is.
Maar stel dat in Azië alle landen gaan meedoen, er komen tienduizenden clubs bij, wat dan?
Het bleef even stil: Tsja, die gaan dan velden aanleggen, en net als voor soja of palmolie , gaan ze weer bos kappen…. Bos gekapt voor grasvelden die vrijwel niet gebruikt worden, dat is precies niet de bedoeling toch? Dat snapte iedereen wel. Alle studies laten zien dat we zelfs miljoenen hectaren bos moeten gaan aanplanten om CO2 vast te leggen. Zeker niet bos kappen dus, maar wat dan…? En ook geen landbouwgrond opofferen… Dilemma. De hersens kraakten… En langzaam drong de waarheid door: de nieuwe werkelijkheid zou rugbyen in het bos worden: terug naar de roots van de mensheid, ooit uit de bomen geklommen, en bos gaan rooien om te kunnen rugbyen, nu terug naar het bos , en er niet in klimmen maar er tussendoor gaan spelen…! Bos rugby…. Zij hoeven geen bos te kappen, en wij hier gaan de velden aanplanten: 1 en 1 is 3… We leggen CO2 vast, als we het ook nog met fruit en notenbomen doen, kunnen we er van eten, we rugbyen erin, geen veld onderhoud meer, palen genoeg, wat wil je nog meer. En dan begint iedereen door elkaar te roepen, ‘hoe zit dat met de scrum? Tegen een boom?’ En: ‘hoe lopen we dan nog een aanvallende lijn?’ En zo ging het maar door.
“Laten we het gewoon eens proberen, een pilot, zoals het een goede strategie betaamt. En dan vinden we die nieuwe regels vanzelf uit…” En zo geschiedde, een paar maanden geleden hebben we een eerste pilot gehad, een try-out in een bos. Geen gewoon bos, maar een bamboe bos… Want bamboe is nog interessanter dan hout: hogere opbrengst , en zo sterk als staal. Bamboe is het materiaal van de toekomst. En het rugbyveld van de toekomst… Het was even wennen, spelen in het bamboe bos, maar begon allengs steeds leuker te worden, naarmate we de mogelijkheden en onmogelijkheden ontdekten. Eigenlijk waren we het erover eens: dit kon heel leuk worden. En zonder hier nu voor te schrijven hoe dat er precies uit moet gaan zien, (let op: er zit zelfs een derde dimensie in…!) daag ik alle rugby clubs en andere sportverenigingen uit, om de mogelijkheden ook te onderzoeken. Plezier verzekerd: Doe eens een pilot, speel eens een wedstrijd in een bos, en verzin ter plekke de regels. Want 0-emissies is 0-emissies, alles en iedereen moet zijn steentje bijdragen, en evolutie is immers constante verandering. Dus: op naar Klimaat neutraal (bos-) rugby:
Make Tries, Not Emissions…!
[1] https://www.humanpowerplant.be/human_power_plant/human-powered-student-building-plans.html
en
https://www.lowtechmagazine.com/2011/05/pedal-powered-farms-and-factories.html