Twee interessante rapporten zijn er afgelopen week verschenen mbt de materialen kant van de bouw regelgeving. Zeer gewaardeerde collega’s hebben zich daarover het hoofd gebroken. Te weten de rapporten Gideon Advies- en Gideon verkenning- doorontwikkeling MPG.
Ik kan het met de strekking in grote lijnen eens zijn, alleen , zoals vaak, de uitwerking mag van mij wat scherper. De klimaat situatie, alsook de grondstoffen situatie vereist dat wij heel scherp gaan sturen, en daarbij zullen lang niet alle wensen in beeld kunnen blijven. Bovendien kan niet zowel de kool als de geit gespaard worden, maw , op wat hoofdlijnen sturen en de hele markt te vriend houden met een gelijk speelveld is onmogelijk. Of duidelijker: het speelveld kan wel hetzelfde blijven, en iedereen kan blijven deelnemen, maar de spelregels zullen moeten veranderen. Zoals ook in de rapporten aangegeven: “De beleidsmatige doelen en ambities zijn hoog: in 2030 moet de CO2-uitstoot met 55% zijn verminderd en het primair grrondstofverbruik zijn gehalveerd “ Dat bepaalt de spelregels dus. Als volgt:
Op de eerste plaats als we het over nieuwbouw hebben gaat het om de CO2 uitstoot bij oplevering ( “Module A”) Die zit in het advies, ( dat wil zeggen, als de embodied energie of embodied CO2 of CO2-eq van de 1e orde) als zijnde : “moet zichtbaar zijn, en gecommuniceerd worden”. Maar dat is niet voldoende: daar moet een harde eis aan gekoppeld zijn, en laat ik dan maar de voorzet doen: En wel dat iedere nieuwbouw per direct CO2 neutraal dient te zijn.
Omdat het budget beperkt is en nodig is voor aanpassing bestaande bouw. Er is geen CO2 ruimte voor nieuwbouw! Meer praktisch gedacht: Het gebouw mag best nog wat ( lage) CO2 impact hebben bij oplevering, maar moet in ieder geval voor 2030 0-CO2 zijn, anders gaat het ten koste van die 55% doelstelling ( indien er netto CO2 emissies bijkomen tegen 2030 door nieuwbouw, dat zou betekenen dat er nog veel meer door cq in de bestaande bouw moet worden gereduceerd…) .
Dus binnen 8 jaar een surplus aan op of aan gebouw opgewekte hernieuwbare energie in de orde van de geïnvesteerde energie. Dat is ook de eis die wij komend najaar in een studentenproject gaan hanteren (dat ik vorige keer beschreef) , zij het dus niet in CO2 gerekend maar in energie : nul-energie in 2030 over operationeel en embodied gerekend. Die eis leidt tot minder hoogbouw, en meer biobased bouw, zo lieten eerdere projecten zien (waar dezelfde eis nog bij 2050 lag…). En ja , niet alles kan dan meer, dat is nou eenmaal de consequentie, En dan nog is lang niet alle initiële impact meegerekend.
Laten we deze eerste eis aan CO2 en materialen MNG 1 noemen, Materiaal Neutraal Gebouw 1: 0-CO2 per 2030
( of MaNG , loopt lekkerder, naast BENG…)
Op de tweede plaats , we hebben een materiaalprobleem, tegenwoordig onderkend en onder ander vastgelegd door de eis in 2030 50% minder nieuw materiaal te gebruiken. (zie ook [2]) Er wordt druk gestudeerd door vele groepen op hoe dat ‘circulaire bouwen’ , want zo heet dat, dan gemeten moet worden. Ook hier, je kan niet alles en iedereen blij maken, en er moet gewoon een harde doelstelling gezet worden. En ook in dit geval een voorzet: een eis ( MaNG2) aan de hoeveelheid materialen naar gewicht die ingezet mogen worden per m2 . En wel een eis van maximaal 550 kg per m2, aan nieuw materiaal. Als je weet dat een gemiddelde nieuwe woning tussen de 1000-1100 kg per m2 weegt ( afhankelijk uiteraard van type als vrijstaand,of appartement varieert dat wat,) dan is 550kg dus die 50% reductie. Is het meer, dan mag dat alleen door gerecycled en of hergebruikt materiaal en of producten zijn . Leuker kan ik het niet maken, wel eenvoudiger…
Vreemd? Kijk maar naar hoe we het in BENG hebben gesteld: harde eisen bijv aan kWh/ m2. Een kg/m2 eis is van dezelfde orde. [3] Waarmee overigens niet gezegd is dat normaliseren per m2 gebouw de beste methode is, want het stelt bijvoorbeeld geen limiet aan aantal m2 ( waarover een andere keer meer) . Maar het is helder en een goede start.
Met deze twee indicatoren en ambitie eisen, gaan we de goede kant op. Dan is de basis geregeld, alle ander zaken zijn ook interessant maar nu niet maatgevend.en laten wedaar nou niet 10 jaar over doen eer we daar achter komen…
PS: als een vorm van referentie, zie oa de zojuist door Ballast Nedam aangekondigde ‘natuurhuis’ woningen , op basis van een concept van Strotec, (met een MPG van 0,15, en 95 % biobased (excl fundering).
en
https://www.strotec.nl/ons-natuurhuis/
.
[1] Reports ( in dutch) to be found at : https://www.gideonstribe.nl/verhalen/code-rood-voor-de-wereld
or directly:
https://www.gideonstribe.nl/_files/ugd/fa1ece_1e2c71adf88b4190bc9abc625c4b1ff0.pdf
and
https://www.gideonstribe.nl/_files/ugd/fa1ece_24bc305ebae24ff5a87d0530f59887d5.pdf
[2] http://ronaldrovers.nl/van-energietransitie-via-materiaaltransitie-naar-een-welvaartstransitie/
[3] kg woning/kg mens http://ronaldrovers.nl/kg-woning-per-kg-mens-materiaalinzet-per-functie/
